Alle berichten van LoesOnline

Geen categorie

Niet voor het resultaat gaan

Terwijl de Olympische Spelen in Rio in volle gang zijn en er gehuild wordt om het behalen van zilver in plaats van goud, lijkt het misschien vreemd om een blog te schrijven met de titel ‘Niet voor het resultaat gaan’.
Toch is dit een van de belangrijkste principes van spelen (lees: jezelf vormgeven) en ook van spelen wat je al eerder (naar volle tevredenheid) hebt gespeeld.

Een van de dingen die ik frequent doe is mezelf beschikbaar stellen als gesprekspartner bij het oefenen van gesprekken. Dat gaat zo: iemand heeft een situatie in gedachten waarbij hij* iets wil bespreken en is nog niet tevreden over het resultaat of over hoe hij het normaal gesproken aanpakt. Hij vertelt mij wie zijn gesprekspartner is, of wordt, en ik neem deze rol op me.
Logischerwijs neemt hij zich iets voor in het gesprek en niet zelden stevent hij dan af op het resultaat dat hem voor ogen staat. Het gevolg is dat hij mij als het ware ‘overslaat’ in het gesprek. Ik ben een te nemen hindernis op weg naar een eenzijdig geformuleerd doel. Daardoor is hij blind voor alle mogelijkheden onderweg. Zoals de mogelijkheid om zichzelf juist via de interactie met de ander vorm te geven en de situatie te beïnvloeden. Om  vanuit een voortdurende verbondenheid met wat hem werkelijk drijft, keuzes te maken en kleur te bekennen. Om creatief en expressief te zijn en zichzelf beschikbaar te maken voor de situatie op een veelzijdiger manier dan hij vooraf had kunnen bedenken.  Om te schitteren in de dialoog.

In onderstaande video** formuleert Joyce DiDonato glashelder dat je nooit meester wordt van je eigen instrument, als je gaat voor het resultaat.
“Don’t recreate what just worked,” zegt ze. “Analyse the process you went through to create that result. If you go for the result: it ain’t gonna work!”

Voor spelen geldt hetzelfde: nooit het resultaat spelen, het resultaat komt voort uit de weg die je aflegt. Die weg kun je leren kennen, zodat je weet hoe je moet reizen. En spelen is niets anders dan jezelf beschikbaar maken voor wat je in de wereld wilt zetten. Een (moeilijk) gesprek bijvoorbeeld.

 

*   voor de leesbaarheid staat overal ‘hij’ waar zowel hij als zij bedoeld wordt
**  met dank aan Wilma van Tuyl die de video deelde op Facebook

emoties, verbeelding

Few-minutes-Miss

Alleen in films

Eind vorig jaar gebeurde bij het uitroepen van de Miss Universe-verkiezingen iets wat je alleen in films ziet, denk ik.
De verkeerde Miss werd gekroond:

Echt en verbeelding

In mijn werk met niet-acteurs, komt het gesprek vaak op wat wel en niet ‘echt’ is.
De fout bij de Missverkiezing voegt een mooie dimensie toe aan dat gesprek.

Een paar minuten dacht Miss Colombia dat zij Miss Universe was.
Ze was niet de ‘echte’ Miss. Ze dacht het alleen een paar minuten. Anderen deden daaraan mee: ze feliciteerden haar, kroonden haar, juichten en applaudisseerden voor haar.
Waren haar gedachten en gevoelens ‘echt’ of ‘niet echt’?
Ik denk dat iedereen daar hetzelfde antwoord op geeft: haar gevoelens en gedachten waren echt. Ze dacht immers dat het echt waar was.
En de gevoelens van Miss Philippines? Die eerst ‘verloren’ had? Was die teleurstelling niet echt?
Zelfde antwoord, vermoed ik.
Heel ander voorbeeld: Sinterklaas bestaat niet. Maakt dat de emoties van kinderen minder echt? Nee.

Dus om gevoelens ‘echt’ te laten zijn, hoeven we alleen maar iets voor waar aan te nemen. Zelfs als dat het in werkelijkheid niet is.

De waarde van ons voorstellingsvermogen

Alles is betekenisgeving. We spreken met elkaar af wat de werkelijkheid is. Vervolgens verhouden we ons ertoe. En reageren we erop met gedachten en gevoelens. Waar we lessen uit trekken. Of niet.

In het repetitielokaal, de vrijplaats van acteurs, is ons vermogen  iets voor waar te houden en ‘echte’ gedachten en emoties op te roepen, daarmee te werken en ervan te leren, een groot goed. Een schat in onze menselijke gereedschapskist waar we veel mee kunnen doen. Veel meer dan wanneer we ons limiteren door een strikte scheiding tussen wat ‘echt’ is en wat onze verbeelding en voorstellingsvermogen ons kunnen brengen.

Verhouden tot wat we voor waar houden

Het is aan ons om ons te verhouden tot wat we voor waar houden. Daar zijn geen voorschriften voor.  Er is geen verplichting om blij te zijn bij winst of verdrietig bij verlies.
Alleen wat goed voor ons werkt of niet, doet er toe.

Als ik Miss Colombia was, had ik de keuze: me kapot schamen dat ik tot Miss Universe was gekroond, zonder dat ik het was, of ervan genieten dat ik een van de weinige mensen was, die een paar minuten Miss Universe was en daardoor wist hoe het voelt om dat te zijn.
‘Echt’.

Ik weet wel wat ik liever kiezen zou.